ARTYKUŁY / PRACA ORYGINALNA
Teorie spiskowe w Internecie i rola osób wpływających na teorie spiskowe
Więcej
Ukryj
1
Department of International Humanities and Social Sciences, University of International Studies of Rome UNINT, Italy
Data nadesłania: 03-04-2025
Data ostatniej rewizji: 12-05-2025
Data akceptacji: 26-05-2025
Data publikacji: 26-05-2025
Autor do korespondencji
Stefano Lovi
Department of International Humanities and Social Sciences, University of International Studies of Rome UNINT, Via Prenestina, 1626, 00132, Roma, Italy
dot.pl 2025;(I)
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Rozprzestrzenianie się internetowych teorii spiskowych znacznie wzrosło wraz z pojawieniem się mediów społecznościowych, przekształcając niszowe przekonania w główne dyskusje. Influencerzy spiskowi odgrywają kluczową rolę w wzmacnianiu tych teorii, wykorzystując platformy takie jak YouTube, Instagram i Telegram do rozpowszechniania niezweryfikowanych narracji wśród szerokiej publiczności. Zjawisko to przeplata aspekty socjologiczne, psychologiczne i medialne, odzwierciedlając kryzys zaufania do instytucji publicznych. Uprzedzenia poznawcze, takie jak błąd potwierdzenia i apophenia, ułatwiają akceptację idei spiskowych, podczas gdy środowiska cyfrowe, takie jak komory echa i bańki filtrujące, wzmacniają te przekonania. Rola influencerów spiskowych, takich jak Cesare Sacchetti, podkreśla, w jaki sposób charyzmatyczne osobowości wykorzystują podatność informacyjną swoich zwolenników, szerząc dezinformację pod pozorem prawdy. Przeciwdziałanie teoriom spiskowym wymaga kompleksowych strategii, w tym umiejętności cyfrowych, edukacji w zakresie myślenia krytycznego i ulepszonej moderacji na platformach społecznościowych. Aby ograniczyć wpływ teorii spiskowych na debatę publiczną, kluczowe znaczenie ma zajęcie się podstawowymi czynnikami społecznymi i psychologicznymi, które podsycają wiarę w teorie spiskowe.
REFERENCJE (30)
1.
A. M. Enders et al., The Relationship Between Social Media Use and Beliefs in Conspiracy Theories and Misinformation, “Political Behavior”, 45(2):781-804, 2023.
https://doi.org/10.1007/s11109....
2.
C. O’Mahony et al., The efficacy of interventions in reducing belief in conspiracy theories: A systematic review, “Public Library of Science One”, 5;18(4), 2023.
https://doi.org/10.1371/journa....
3.
D. Di Cesare, Il complotto al potere, Einaudi, Torino 2021.
4.
D. Spohr, Fake news and ideological polarization: Filter bubbles and selective exposure on social media, “Business Information Review”, 34(3):150-160, 2017.
https://doi.org/10.1177/026638....
6.
J. Uscinski and J. Parent, American Conspiracy Theories, Oxford University Press, New York 2014.
7.
J. W. van Prooijen, G. Spadaro and H. Wang, Suspicion of institutions: How distrust and conspiracy theories deteriorate social relationships, 40(1): 65-69, 2022.
https://doi.org/10.1016/j.cops....
8.
L. Jerome, B. Kisby and S. McKay, Combatting conspiracies in the classroom: Teacher strategies and perceived outcomes, “British Educational Research Journal”, Volume 50, Issue 3, Pages 1106-1126, 2024.
https://doi.org/10.1002/berj.3....
10.
M. Cinelli et al., The echo chamber effect on social media, “Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 2;118(9):e2023301118, 2021.
https://doi.org/10.1073/pnas.2....
11.
R. Brotherton, Menti sospettose: perché siamo tutti complottisti, Bollati Boringhieri, Torino 2021.
12.
R. Muirhead, N. L. Rosenblum and M. Landauer, A Lot of People Are Saying: The New Conspiracism and the Assault on Democracy, “Princeton University Press”, 19(2): 142-174, 2019.
http://dx.doi.org/10.1057/s412....
13.
S. Stano, The Internet and the Spread of Conspiracy Content, in Routledge Handbook of Conspiracy Theories, Routledge, London 2020, p. 485.
14.
V. Pagàn, Conspiracy Narratives in Roman History, University of Texas Press, Austin 2005.
15.
W. Phillips and R. M. Milner, The Ambivalent Internet: Mischief, Oddity, and Antagonism Online, Polity Press, Cambridge 2017.
18.
A. Zilber, The Obamas join the Clooneys aboard a boat on Lake Como as the former first family attend a glamorous event hosted by the Hollywood star’s charity near his multi-million dollar Italian mansion, Daily Mail, 2019.
https://www.dailymail.co.uk/ne....
26.
L. Morris and W. Glucroft, Prospect of a coronavirus vaccine unites anti-vaxxers, conspiracy theorists and hippie moms in Germany, The Washington Post, 2020.
https://www.washingtonpost.com....